Anayasa’nın 153. maddesi gereğince Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının, yasama yürütme ve yargı organlarını bağlayacağı, yayımlandığı tarihten itibaren kural olarak derhal uygulanacağı- Somut olayda kamulaştırmasız el atma nedeni ile hükmedilen tazminat alacağına ilişkin kararın ilamlı icra takibine konu yapıldığı, bu ilamda aynı zamanda borçlu idare lehine taşınmazın tapuda tesciline karar verilmiş olmasının, yasadan kaynaklanan ve tazminat verilmesine ilişkin kararın doğal bir sonucu olup bu husus taşınmazın aynının çekişmeli olduğunu göstermeyeceği, belirtilen nedenle takip konusu ilamın infazı için kesinleşmesinin gerekmeyeceği-
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi D. Dilek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından başlatılan ilamlı takipte, borçlunun, icra mahkemesine başvurusunda, dayanak ilamın kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat ilamı olduğunu, kesinleşmeden takibe devam edilemeyeceğini ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, ilk derece mahkemesince; şikayetin kabulü ile takibin borçlu yönünden iptaline karar verildiği, alacaklının istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; alacaklının istinaf başvurusunun reddine,ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, değişik gerekçe ile takibin iptaline karar verildiği, alacaklının temyiz talebinde bulunduğu anlaşılmıştır.
19.06.2021 tarihli ve 31516 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7327 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair Kanunun 21. maddesi ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’na eklenen Geçici 16. maddesinde “Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 04.11.1983 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiilî el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle mülkiyet hakkından doğan taleplere dair bedel ve tazminata ilişkin davalarda verilen kararlar taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararların icrasına ilişkin hükümlere göre yerine getirilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına dayanılarak başlatılan icra takipleri kesinleşmiş mahkeme kararı ibraz edilinceye kadar durdurulur.” düzenlemesi yer almakta olup, anılan maddenin hukuki el atmaları da kapsadığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda; takibe dayanak Gelibolu Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.02.2021 tarihli, 2017/399 E.- 2021/99 K. sayılı ilamının kesinleşmeden takibe konulduğu sabit olup, temyiz inceleme tarihi itibariyle de kesinleşmediği anlaşılmıştır. 04.08.2022 tarih ve 31913 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 30.06.2022 tarih ve 2021/127 E.-2022/85 K. sayılı kararı ile; 7327 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair Kanunun 21. maddesi ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’na eklenen Geçici 16. maddesinin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Anayasa’nın 153. maddesi gereğince Anayasa Mahkemesinin iptal kararları, yasama yürütme ve yargı organlarını bağlar. Yayımlandığı tarihten itibaren kural olarak derhal uygulanır.
Kabule göre de; HMK’nın 350/2 ve 367/2. maddeleri gereğince taşınmaza ve buna ilişkin ayni haklara dair hükümler kesinleşmedikçe icra edilemez. Somut olayda kamulaştırmasız el atma nedeni ile hükmedilen tazminat alacağına ilişkin karar ilamlı icra takibine konu yapılmıştır. Bu ilamda aynı zamanda borçlu idare lehine taşınmazın tapuda tesciline karar verilmiş olması, yasadan kaynaklanan ve tazminat verilmesine ilişkin kararın doğal bir sonucu olup bu husus taşınmazın aynının çekişmeli olduğunu göstermez. Belirtilen nedenle takip konusu ilamın infazı için kesinleşmesi gerekmez.
Tüm bu yasal düzenlemeler ve Anayasa Mahkemesinin 30.06.2022 tarih ve 2021/127 E.-2022/85 K. sayılı iptal kararı bir arada değerlendirildiğinde; Anayasa Mahkemesinin iptal kararı üzerine takibe dayanak ilamın takibe konu edilmesi için kesinleşmesine gerek olmadığından şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 22.06.2022 tarih ve 2021/3618 E.-2022/1639 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 02.05.2023 gününde oybirliğiyle karar verildi.
12. HD. 02.05.2023 T. E: 2022/10225, K: 2970