ÖZET : İİK’nın 58. maddesinin 3. fıkrası; “Alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarı ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizi gösterilir” hükmünü içermektedir. Anılan hüküm gereğince alacak miktarının Türk Lirası ile gösterilmesi zorunludur ve bu husus kamu düzeninden olup mahkemece re’sen gözetilir. Ayrıca aynı takip dosyası üzerinden İİK 58/3’e göre ilk takip talebi iptal edilmeden, alacaklının talebi ile yeni bir takip talebi sunularak ödeme emrinin çıkarılması da mümkün değildir.
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : 2024/1497
KARAR NO: 2024/6370
***************************** ***** ***** ****** ********* *** ***** **************** ********************* *************************** ******************* ***** ****** ** ******* ****** ******************* ******* ***** ***** Muamelesi)
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı vekilince icra müdürlüğüne 27.01.2023 tarihinde sunulan takip talebiyle 10.497.706,40 USD üzerinden takibe geçildiği, takip talebinde harca esas TL değerinin yazılmadığı, daha sonra yine alacaklı vekilince 30.01.2023 tarihli taleple ilk takip talebinde maddi hata sonucu alacak miktarının yanlış bildirildiğinden bahisle 30.01.2023 tarihli TL değerinin de yazılı olduğu ikinci bir takip talebinin dosyaya sunulduğu bunun üzerine harca esas miktarı gösteren ödeme emrinin borçluya tebliğe çıkartıldığı anlaşılmaktadır. Alacaklı vekilince ilk sunulan takip talebi neticesinde fazla ödenen harcın iadesi için icra mahkemesine yaptığı başvuruda, mahkemesince şikâyetin reddine karar verildiği, bu kez yine alacaklı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İİK’nın 58. maddesinin 3. fıkrası; “Alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarı ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizi gösterilir” hükmünü içermektedir. Anılan hüküm gereğince alacak miktarının Türk Lirası ile gösterilmesi zorunludur ve bu husus kamu düzeninden olup mahkemece re’sen gözetilir. Ayrıca aynı takip dosyası üzerinden İİK 58/3’e göre ilk takip talebi iptal edilmeden, alacaklının talebi ile yeni bir takip talebi sunularak ödeme emrinin çıkarılması da mümkün değildir.
O halde mahkemece; takip talebinin iptali gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 22.12.2023 tarih ve 2023/783 E. – 2023/3230 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA , Yatağan İcra Hukuk Mahkemesinin 17.02.2023 tarih ve 2023/11 E. – 2023/10 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24.06.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
—————————————————————————————————————————
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : 2024/1720
KARAR NO: 2024/6417
***************************** ***** ***** ****** ********* ** ***** **************** ********************* *************************** ******************** *** ********* *************** ******* ***** ***** *********)
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
İlamsız icra takibinde, alacaklının icra mahkemesine başvurusunda, borçlulara ait pasif taşınmaz kaydının sorgulanması taleplerinin icra müdürlüğünce reddedilmesine ilişkin kararların iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince şikayetin reddine karar verildiği, anılan karara karşı alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İcra ve İflas Kanunu’nun 58. maddesinin 3. fıkrasında; alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarının ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı günün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiğinin ve faizinin takip talebinde belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Yine aynı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde; alacaklının veya vekilinin banka hesap numarası hariç olmak üzere, 58. maddeye göre takip talebine yazılması lazım gelen kayıtların ödeme emrinde bulunması gerektiği belirtilmiştir.
Buna göre; alacaklı, yabancı para alacağının TL karşılığını, takip talebinde göstermek zorunda olup, buna bağlı olarak bu zorunluluğun ödeme emrinde de yerine getirilmesi gerekmektedir. Anılan noksanlık kamu düzeni ile ilgili ve devletin hükümranlık haklarına ilişkin olması nedeniyle takibin her safhasında re’sen göz önünde tutulmalıdır (HGK’nın 12.05.1999 tarih 99/12-271 E., 99/301 K. sayılı kararı).
Hukuk Genel Kurulu’nun 06.10.2004 tarih ve 2004/1-433 Esas sayılı kararında da benimsendiği üzere kamu düzenine aykırılıkta aleyhe bozma yasağı ilkesi nazara alınamaz.
Somut olayda, UYAP’a kayıtlı ilk (14.11.2022-13:27 tarih ve saatli) takip talebinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının gösterilmediği nitekim alacaklı vekili tarafından takip dosyasına sunulan 14.11.2022 tarihli dilekçe ile de işbu maddi vakanın kabul edildiği anlaşılmaktadır.
O halde İlk Derece Mahkemesince, UYAP’a kayıtlı ilk takip talebinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı gösterilmediği gerekçesiyle takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca, resen İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 31.01.2024 tarih ve 2023/1011 E. – 2024/210 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), İzmir 13. İcra Hukuk Mahkemesinin 01.03.2023 tarih ve 2023/64 E.-2023/141 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), bozma nedenine göre alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.