HACİZ İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
ÖN BİLGİLER ve TUTANAK TANZİMİ
1. TUTANAKLARI MUTLAKA OKUNAKLI YAZINIZ.
2. Öncelikle hacze çıktığınız dosyada karar verilip verilmediğini, harcın yatırılıp yatırılmadığını ve ayrıca hacze gidilecek adresi hacze çıkmadan önce mutlaka kontrol ediniz.
3. Haciz tutanağına mutlaka haciz tarihi, haciz başlangıç ve bitiş saati, haczedilen mallar yediemine teslim edilmiş ise takdir edilen yediemin ücreti miktarı ile takdir edilen taksi ücreti miktarı açıkça yazılacaktır.
4. HACİZ TUTANAĞINDA MUTLAKA HACZİ YAPAN PERSONELİN İSİM SOYİSİM VE SİCİLİ YAZILACAKTIR.
5. Haciz mahallinde hazır bulunan alacaklı, borçlu veya vekilleri var ise yapılan haciz işlemi hakkında mutlaka beyanlarını alınız.
6. İhtiyati haciz olarak malların haczedilmesi halinde tutanağa ihtiyati haciz olarak haczedildiğinin yazılması.
7. Haczedilen malın birden fazla veya lüzumlu olmayan eşyalardan olması halinde açıkça yazılması.
8. Hacizde hazır bulunan borçlu, istihkak iddiasında bulunan, kefil ve yedieminlik görevi verilen kişilerin kimlik bilgileri, özellikle T.C.kimlik numaraları, anne, baba adı ve doğum tarihi mutlaka tutanağa yazılacaktır.
9. Kimlik bilgilerini vermek istemeyen kişilerin beyanlarına itibar edilmemesi.
10. İstihkak iddiasında bulunan kişinin kimlik bilgileri ile açık adresinin mutlaka tutanağa yazılması ve ayrıca hazır bulunan alacaklı veya borçlu veya vekillerinin istihkak iddiasına karşı mutlaka beyanlarının alınması konusunda özen gösterilmesi.
11. Borç Ödeme taahhüdü alınırken alacak kalemlerinin ayrı ayrı ve açıkça yazılması, ayrıca haciz tutanağının düzenlendiği tarih ile son ödeme tarihi arasındaki işleyecek yasal faizin de hesaplanarak bu husususun tutanağa geçilmesi, alacaklı tarafın bu faizden vazgeçmesi halinde bu hususun tutanağa açıkça yazılması hususuna dikkat ediniz.
12. Haciz mahallinde beyanda bulunan kişinin şirket yetkilisi olması halinde, şirketi temsile yetkili olup olmadığına ilişkin belge ile imza sirkülerine ilişkin belgenin mutlaka dosyaya alınması gerekmektedir.
13. Haciz mahallinde taahhüt ve kefil alınması, istihkak iddiasının bulunması halinde, bu hususun tutanağın üst kısmına not düşülmesi ve daireye dönüldüğünde bu dosyaların ilgili Müdür Yardımcısına verilmesi gerektiğini unutmayınız.
14. HACİZ MAHALLİNDE TAHSİL ETTİĞİNİZ PARAYI DAİREYE GELİR GELMEZ veya EN GEÇ ERTESİ GÜN TAHSİLAT MAKBUZU KESİLMESİ.
15. Avukatın yetki belgesi ile haciz işlemlerine katılması halinde, yetki belgesinde baro pulunun ibraz edilmesi gerekmektedir. O an ibraz edilememesi halinde Avukatlık Kanunu gereğince 10 günlük süre verilir ve bu süre zarfında yetki belgesi ile ilgili işlem yapılamaz. Yetki belgesi ve vekalet suret ise mutlaka suret harcının yattırılmasını sağlayınız
HACİZ GİDİLEN ADRESİN BORÇLUYA AİT OLUP OLMADIĞININ TESPİTİ
Hacze gidilen adresin dosya da borçluya tebliğ edilen ödeme emrindeki veya mernis adresi olup olmadığını kontrol ediniz.
Bilgisayar içerisinde yer alan belgeler üzerinde kolaylıkla değişiklik yapılması mümkün olduğundan, bilgisayar içerisinde yer alan belgelerin adres tespitinde dikkate alınmaması gerektiğini unutmayınız.
Haciz mahallinde bulunan faturalarda yer alan cihaz seri numaralarının haciz mahallinde bulunan cihazlar ile karşılaştırılması ve bu hususun tutanağa geçirilmesi ve sayaçların fotoğraflarının çekilmesi gerektiğini unutmayınız.
Bu adresler dışında Alacaklı vekilince talebinde açıkça belirtilen bir adres olmaması halinde bu adreste haciz işlemi yapılamayacağını unutmayınız. Hazurun tarafından adres bildirilemez. Ayrıca alacaklı tarafça borçlunun ödeme emri veya mernis adresi dışında bir adres bildirilmesi halinde, gidilen adresin borçluya ait olup olmadığının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle öncelikle borçlunun varsa yakın komşularından o adresin borçluya ait olup olmadığı ve akabinde evrak araştırılması yapılabilir. Evrak araştırması yapılırken özellikle dikkat edilmesi gereken en önemli husus evrak araştırmasının sadece o adresin borçluya ait olup olmadığının tespiti amacıyla yapılmasıdır. Evraklardan örnek alınması sadece o adresin borçluya ait olduğunu gösteren belgelerden mümkündür. Bunun haricinde yapılacak bir evrak araştırması TCK.nun Özel Hayata ve Hayatın Gizliliği Alanına Karşı Suçlara gireceği ve Anayasaya aykırılık teşkil edeceğini göz önünde tutunuz.
HACİZ MAHALLİNDE BORÇLUNUN ÜST ARAMASI (CEP HACZİ)
Alacaklı vekili tarafından borçlunun üst aramasının yani cep haczi talep edilmesi durumunda bu husus tutanağa geçirilerek, öncelikle bu husus borçluya sözlü olarak söylenmeli, borçlu tarafından zorluk çıkartması halinde refakate alınacak bir güvenlik görevlisi vasıtasıyla üst araması yaptırılarak, borçlunun üzerindeki para alınabilecektir.
HACİZDE TERTİP YANİ HACİZDE SIRA
İİK.nun 85 maddesi gereğince borçlunun mallarından, ancak alacağın ana ve faizi ile birlikte takip giderlerini karşılayacak kadarı haczedilir, daha fazlasının haczedilmemesi gerekir.
Haciz yapılacak malların seçiminde öncelikli olarak ; borçluya en az yük teşkil edecek ve haczi ile satılması en kolay olan mallara öncelik verilmesi gerekmektedir.
Haciz işlemi esnasında mümkün mertebe alacaklı ve borçlunun menfaatlerinin korunması gerekmekte ve buna göre hareket edilmelidir.
Bu hususlar dikkate alındıktan sonra öncelikli olarak ;
i. İlk önce borçlunun çekişmesiz malları (yani üzerinde başkası tarafından hak iddia edilmeyen mallar) bu mallarda içerisinde ise öncelikli olarak borçluya en az yük getirecek, muhafazası ve satılması en kolay olan mallara öncelik verilmelidir.
ii. Çekişmesiz malların borçlu karşılamaması halinde çekişmeli mallar *Eğer haczedilen malın değeri satış giderleri ve muhafaza giderlerini geçmeyecekse bu mallar haczedilmez. (İİK. 115-116-129-85)
HACZEDİLEMEYEN MAL VE HAKLAR
1. Devlet malları ile kamuya tahsis edilmiş mallar.
2. Bedeni çalışmaya dayanan ve borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli eşyalar
3. Aile bireyleri için lüzumlu eşya, aynı amaçla kullanılan eşya sayısının birden fazla olması halinde haczedilebilir (Yargıtay Kararlarına göre aile için lüzumlu eşyalar TV, Buzdolabı, Ocak, Fırın, Koltuk Takımı, Çamaşır Makinesi, Bulaşık Makinesi, Halı vb.)
4. Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ziraat aletleri; değilse, sanat ve mesleki için lüzumlu olan alet ve edevat ve kitapları ve arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük nakliye erbabının geçimlerini temin eden nakil vasıtaları,
5. Borçlu ve ailesinin idareleri için lüzumlu ise borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları,
6. Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ve borçlu çiftçi ise gelecek mahsül için lazım olan tohumluğu,
7. Borçlu bağ, bahçe veya meyve veya sebze yetiştiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan bağ bahçe ve bu sanat için lüzumlu bulunan alet ve edevat,
8. Borcun kaynağının haczedilen eşyadan doğması halinde bu malların haczi mümkündür. İcra Memuru, İ.İ.K.nun 82.mad. gereğince haczi talep edilen mal veya hakların haczinin mümkün olup olmadığını değerlendirerek talebin kabulüne veya reddine karar verir.
*Fiili araç hacizlerinde araçların parçalarının sökülmüş olması durumlarında mutlaka resimlerini çekiniz ve bilirkişi refakatinde değer tespiti yaptırınız.
İHTİYATİ HACİZ KARARININ UYGULANMASI
İhtiyati haciz kararının infazının yapılmasına ilişkin işlem yapılması halinde mutlaka haciz tutanağına ihtiyati haciz olduğu hususunu not düşülmesi gerekmektedir. İhtiyati haciz kararının uygulanması esnasında iflas erteleme kararı sunulması halinde iflas erteleme kararında açıkça ihtiyati haciz kararının uygulanmamasına yönelik bir ibare bulunmaması halinde iflas erteleme kararının ihtiyati haczin infazını engellemez ancak muhafaza işlemi yapılamaz.
İhtiyati haciz dosyasından haciz işlemi yapılması halinde, alacaklı vekili tarafından borçluya haciz mahallinde ödeme emrinin tebliğ edilmesine yönelik talepte bulunulması halinde, bu konuda yani ödeme emrinin borçluya memur eliyle yapılacağına yönelik dosyada bir karar bulunup bulunmadığını mutlaka kontrol ediniz. Böyle bir karar bulunmaması halinde tebliğ işlemi yapılamayacaktır.
PETROL ÜRÜNLERİ VE ÇABUK BOZULACAK MALLARIN HACZİ
Petrol Ürünleri haczi yapıldığı zaman, özellikle bilirkişi vasıtasıyla haczedilen petrol ürünün neye ilişkin olduğu ve miktarı ile haciz tarihi itibariyle olan değeri üzerinden haciz işleminin yapılması gerekmektedir. Bu ürünlerin muhafazası talep edilmesi halinde bu ürünleri muhafaza edebilecek bir yediemin bulunarak bu kişiye yediemin olarak muhafaza kısmında yazan yediemin ile ilgili hususlar da dikkate alınarak yediemin olarak teslim edilmesi gerektiğini unutmayınız.
Çabuk bozulacak (Süt ve Süt Ürünleri, Meyve, Sebze gibi ürünler) malların haczedilmesi halinde bu malların açık ve net olarak yazılması ve ayrıca bu malları muhafaza edilecek bir yediemin bulunması halinde muhafaza işleminin yerine getirileceğini unutmayınız. Ayrıca bu tür malların hemen resen alınacak karar ile satışının mümkün olması nedeniyle satış işlemlerinde kullanılmak üzere alacaklı vekilinden en az 300.TL. (haczedilecek malların değerine göre bu miktar belirlenmelidir) satış avansının dosyaya alınması ve satış birimine bu konuda mutlaka bilgi verilmelidir.
CANLI HAYVAN HACZİ
İ.İ.K.nun 83/b maddesi gereğince anaları tarafından beslenmeye ve bakıma muhtaç yavrular analarından ayrı olarak haczedilemez, aynı şekilde anaları da yavrularından ayrı olarak haczedilemez. Haciz mahallinde bulunan canlı hayvanların kulak küpe numarası bulunması halinde, bunların kulak küpe numaralarının mutlaka haciz tutanağına yazılması gerekmekte olup, değer tespitlerinde genellikle veteriner bir bilirkişi vasıtasıyla yapılması daha uygun olacaktır. Kulak küpe numarası bulunmayan hayvanlar borçlunun adresinde bulunması nedeniyle borçluya ait olduğuna karine teşkil etmektedir. Ayrıca haciz mahallinde haczedilecek canlı hayvanların kulak küpe numarasından kim adına kayıtlı oldukları İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden sorulması gerekmekte olup, bu nedenle haciz tutanağına bu hususun not edilmesi gerekmektedir.
Canlı hayvanların haczedilmesi halinde, bunların yediemin olarak 3.bir kişiye veya yediemine teslim edilmesi durumunda, hayvanların barınma yerlerinin ve bakım gibi durumların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Ayrıca muhafaza ücreti alınırken, yediemin ücretine ek olarak bilirkişiden bu hayvanların aylık bakım masraflarının da sorulmak suretiyle tespit edilecek miktarında tahsil edilmesi gerekmektedir.
ARAÇLARIN KIYMET TAKDİRİ VE DURUM TESPİTLERİNE İLİŞKİN TUTANAKLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
*Araç fiili haczi yapılırken “aracın plakası, marka, model, tipi, motor ve şase numarası, renk, vites tipi, yakıt tipi, km, kaporta durumu” gibi bilgiler ile aracın kontak anahtarı ile ruhsatının bulunup bulunmadığı hususu mutlaka tutanağa yazılması gerekmektedir. Ayrıca hali hazırda çalışır vaziyette olup olmadığı hususuna da yer verilmesi gerekmektedir.
*Aracın otoparka giriş tarihi, çekici ücreti olup olmadığı ve ayrıca otoparkta varsa polis / jandarma yakalama tutanağının bir suretinin haciz tutanağa eklenmesi gerekmektedir.
*Mutlaka araçların fotoğraflarının çekilerek, uyap’a eklenmesi gerekmektedir.
*Aracın parçalarının sökülmesi halinde mutlaka bilirkişi vasıtasıyla değer tespiti yapılması gerekir. Burada aracın hurda vasfında mı yoksa araç vasfında mı olduğu hususu bilirkişi raporuna göre değerlendirilecektir.
*Trafik siciline kayıtlı bulunmayan traktör veya iş makinelerinin haczi esnasında traktörlerde km yerine çalışma saati bulunması nedeniyle özellikle bu hususun ve traktörün çalışma gücü ve diğer bilgilerine yer verilmesi ve ayrıca iş makinelerinin seri numaraları ve özelliklerinin mutlaka yazılması gerekmektedir.
*Yapılacak olan araç kıymet takdirlerinde mümkün mertebe araçların ortalama değerleri dikkate alınarak yazılması, araçların değerinin belirlenmesinde sıkıntı yaşanan durumlarda mutlaka refakate bilirkişi alınması hususuna dikkat edilmesi.
*Araçların veya traktör ile iş makinalarının muhafaza altına alınması halinde aşağıda yazılı yediemin ücretlerinin mutlaka alınması gerekmektedir.
MUHAFAZA
Muhafaza bir malın borçlunun veya 3.kişiden alınarak, İcra Müdürlüğü tarafından istenildiğinde ulaşılmasını sağlayan bir işlemdir. Muhafaza işlemi sadece taşınır mallar için geçerlidir.
a) Kıymetli Eşyaların Muhafazası ; Para, banknotlar, hamiline ait senetler, poliçeler ve sair cirosu kabil senetler ile altın, gümüş ve diğer kıymetli şeylerin haczinin geçerlilik şartı muhafaza altına alınmasıdır. Bu tür malların haczedilmesi halinde mutlaka haciz ile birlikte muhafaza altına da alınması gerekmektedir. Bu tür malların muhafaza işlemi İcra Müdürlüğü kasasında veya kiralanacak bir banka kasasında yapılır. Ancak altın veya gümüş gibi değerli eşyaların haczedilmesi halinde, öncelikli olarak bu malların haciz mahalline çağırılacak bir kuyumcu bilirkişi vasıtasıyla, bunun mümkün olmaması halinde haciz mahalline en yakın kuyumcuya gidilerek bu eşyaların kıymet takdiri yaptırılmalı ve bu mallar ile ilgili olarak en yakın Vakıfbank şubesine gidilerek masrafları alacaklı vekilince karşılanmak ve düzenlenecek bir yazının bankaya verilmesi suretiyle dosya adına açılacak bir banka kasasında saklanması daha uygun olacaktır. Bunun mümkün olmaması halinde altın ve gümüş’ün İcra Müdürlüğü kasasında saklanması daha uygun olacaktır. Bunun dışındaki kıymetli evrakların muhafaza işlemi mutlaka İcra Müdürlüğü kasasında yapılması gerekmektedir.
a) Kıymetli Eşyaların Muhafazası ; Para, banknotlar, hamiline ait senetler, poliçeler ve sair cirosu kabil senetler ile altın, gümüş ve diğer kıymetli şeylerin haczinin geçerlilik şartı muhafaza altına alınmasıdır. Bu tür malların haczedilmesi halinde mutlaka haciz ile birlikte muhafaza altına da alınması gerekmektedir. Bu tür malların muhafaza işlemi İcra Müdürlüğü kasasında veya kiralanacak bir banka kasasında yapılır. Ancak altın veya gümüş gibi değerli eşyaların haczedilmesi halinde, öncelikli olarak bu malların haciz mahalline çağırılacak bir kuyumcu bilirkişi vasıtasıyla, bunun mümkün olmaması halinde haciz mahalline en yakın kuyumcuya gidilerek bu eşyaların kıymet takdiri yaptırılmalı ve bu mallar ile ilgili olarak en yakın Vakıfbank şubesine gidilerek masrafları alacaklı vekilince karşılanmak ve düzenlenecek bir yazının bankaya verilmesi suretiyle dosya adına açılacak bir banka kasasında saklanması daha uygun olacaktır. Bunun mümkün olmaması halinde altın ve gümüş’ün İcra Müdürlüğü kasasında saklanması daha uygun olacaktır. Bunun dışındaki kıymetli evrakların muhafaza işlemi mutlaka İcra Müdürlüğü kasasında yapılması gerekmektedir.
b) 3.Bir Şahsa Rehnedilmiş Malların Muhafazası : Ticari İşletme rehni kapsamındaki taşınırların muhafaza altına alınması mümkündür. Bu tür bir durumla karşılaşılması halinde öncelikli olarak Ticari İşletme Rehni Sözleşmesinin bulunup bulunmadığı, bunun noter tarafından onaylı olup olmadığı ve ayrıca haczedilen malların bu sözleşmede yer alıp almadığına bakılması gerekmektedir. Bu şartların bulunması halinde bu tür malların muhafaza işleminin yerine getirilebilmesi için bu mallar ile ilgili olarak satış kararı verilmesi gerekir. Satış kararı bulunmaması halinde bu tür malların muhafazası mümkün değildir.
c) Finansal Kiralama Konusu Malların Haczi ve Muhafazası : Finansal kiralama konusu mallar kiralayan tarafından haczedilemez. (Finansal Kiralama Kanunu 13) Bu nedenle böyle bir durumda kiracı bu yönde istihkak iddiasında bulunabilir. Finansal kiralama konusu malların kiralayanın alacaklıları tarafından haczettirilmesi halinde, kiralayan ya da kiracı tarafından İcra Mahkemesine şikayet yoluyla hacizlerin kaldırılması istenebilir. Çünkü finansal kiralama konusu mallar, sözleşme süresince haczedilemez. (Finansal Kiralama Kanunu 20)
d) Diğer Taşınırların Muhafazası : İ.İ.K.nun 88 mad. Gereğince ; Para, banknotları, hamiline ait senetleri, poliçeler ve sair cirosu kabil senetler ile altın, gümüş ve diğer kıymetli şeyleri dışındaki taşınırlar, masrafı alacaklıdan peşin alınmak suretiyle resmi veya özel yedimin depolarında, alacaklının muvafakati ve yediemin olarak teslim istenilen kişinin güvenilirliği ve sabit ikametgah durumu ile mallı muhafaza edip edemeyeceğinin değerlendirilmesi sonrasında mallar 3.bir kişiye veya borçluya yediemin olarak teslim edilebilir. İİK.nun 88 Mad. Gereğince, alacaklının muvafakat etmesi halinde haczedilen mallar borçluya bırakılabilir. Ayrıca alacaklı veya borçlunun muvafakati veya alacaklının muvafakati ve haczedilen malların bedelini karşılayacak durumu bulunması veya haczedilen mal kadar teminat gösterilmesi halinde 3.bir şahsa bu mallar yediemin olarak bırakılabilir. Haczedilen malların alacaklı veya alacaklı yanında çalışan bir kişiye yediemin olarak teslim edilmemesi gerekir.
*İ.İ.K.nun 95 mad. Gereğince ; Alacaklı haczedilen malların muhafaza ve idare ve işletilmesi masraflarını istenildiği takdirde peşin vermeğe mecburdur.
*Muhafaza talep eden alacaklılardan 6 aylık yediemin ve muhafaza masrafları peşin alınacaktır. *Haczedilen malların sökülmesi gereken bir taşınır olması halinde, söküm işlemlerinin yetkili (Yeterlilik Belgesine sahip) kişilere yaptırılması.
GÜVENLİK
İ.İ.K.nun 81 Mad.gereğince ; Zor kullanma hususunda bütün kolluk kuvvetleri yazılı müracaat üzerine İcra Memurunun emirlerini ifa etmek zorundadır. Haciz mahalline gitmeden önce güvenlik görevlisi alınmasını gerektirecek bir durum bulunması halinde bir yazı ile ilgili Emniyet Müdürlüğüne veya Jandarma Komutanlığına yazılı olarak yapılacak başvuru ile güvenlik görevlisi temin edilebilmektedir. Haciz mahallinde meydana gelen olaylar nedeniyle güvenlik görevlisine ihtiyaç duyulması halinde, bulunan mahalle göre 155 (Emniyet) veya 156 (Jandarma) numaralı telefonlar aranarak durum hakkında bilgi verilmesi ve güvenlik görevlisi talep edilmesi gerekmektedir. Telefon yoluyla temin edilecek güvenlik görevlilerin mahalle gelmeleri halinde yazılı güvenlik görevlisi talebinin düzenlenerek bu kişilere yazının bir suretinin verilmesi gerekmektedir.
Güvenlik görevlisi için herhangi bir ücret takdir edilmemektedir. Bu konuda mevzuatta yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.
TAAHHÜT (BORCUN TAKSİTLENDİRİLMESİ)
Taahhüt alınabilmesi için takibin kesinleşmesi gerekmektedir. Eğer taraflar haciz mahallinde taahhüt anlaşması yaparlar ise dosya duracağından haciz işlemi yapılamayacağını unutmayınız. Hem taahhüt hem de haciz işleminin yapılması isteniyor ise öncelikle haciz işlemi yapıldıktan sonra taahhüt işleminin yapılması gerekmektedir. Taahhüt Alınması için dosya alacak kalemlerinin hepsinin ayrıntılı olarak ve taksit tutarlarının ayrıntılı olarak tutanağa yazılması gerekmektedir.
Taahhüt evrakının düzenlendiği tarih ile son ödeme tarihleri arasındaki faiz farkının mutlaka hesaplanarak tutanağa yazılması, alacaklı tarafın bu faizden vazgeçmesi halinde bu hususun tutanağa mutlaka yazılması gerekmektedir.
İhtiyati Haciz ve kefilin taahhütleri ödeme emri tebliğ edilmediğinden dolayı geçersiz olduğunu unutmayın.
KİLİTLİ YERLERİN AÇILMASI
İ.İ.K.nun 80.mad. gereğince ; Alacaklı tarafça talep edilmesi halinde kapalı yerlerin ve dolapların açılması borçludan istenebilir. Açmaz veya borçlu hazır değil ise çilingir marifetiyle zorla açtırılabilir. Bu işlemin yapılması isteniyor ise mutlaka alacaklı vekilinin bu konuda beyanının haciz tutanağına geçirilmesi gerektiğini unutmayınız. Haciz mahallinde bulunan hazirunların sadece refakatçi olabileceklerini, herhangi bir beyanda bulunamayacaklarını unutmayınız.
Kilitli yerlerin açılması noktasında adresin borçluya ait olup olmadığının tespit edilmesi ve ayrıca komşulardan sorularak adres ile borçlu arasında bir illiyet bağı kurulduktan sonra kapının çilingir vasıtasıyla açılmasının sağlanması, çilingir vasıtasıyla açılacak adreslerde mutlaka güvenlik görevlisinin de hazır bulunmasının sağlanması gerekmektedir.
BORCA KEFALET
T.B.K.nun 583 maddesi gereğince kefilin, sorumlu olduğu azami miktarı, kefalet tarihini ve müteselsil kefil olması durumunda, bu sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girdiğini kendi el yazısı ile tutanağa yazması gerekmektedir. Aksi takdirde kefalet geçersiz olacaktır.
Kefil olmak isteyen kişinin evli olması halinde eşinin kimlik bilgileri de yazılmak suretiyle, kendi el yazısı ile eşinin kefil olmasına muvafakat ettiğini yazması ve imzasının alınması gerekmektedir. T.B.K. 584
Kefil Olunan Miktar üzerinden Binde 9,48 Oranında kefalet alınması gerektiğini unutmayınız. Kefalet ile ilgili yukarıda yazılı hususların yerine getirilmesi halinde, daireye gelindiğinde kefil borçlu olarak sisteme kaydedilip, bu kefile icra emri düzenlenerek tebliğ edilmesi gerekmektedir. Bu tebliğ işlemi yerine getirilmeden kefilin taahhütü alınamaz.
YEDİEMİN ÜCRET TARİFESİ (Günlük)
Dayanak : Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği ve Lisanslı Yediemin Depoları Yönetmeliği Ücret Tarifesi
1. İcra ve iflâs daireleri, Bakanlığın belirlediği ücret tarifesine göre Kanunun 59 uncu maddesi, 88 inci maddesinin ikinci fıkrası ve 90 ıncı maddesi gereğince takdir edeceği muhafaza avansını alacaklıdan peşin olarak tahsil eder.
2. Muhafaza avansı hesaplanırken malın en az altı aylık muhafaza gideri dikkate alınır.
3. Her bir araç için ayrı ayrı muhafaza ücretinin alınması gerekir.
4. Aşağıda yer alan muhafaza ücretine çekici, çilingir, posta masrafı, bilirkişi ücreti, memur yolluğu ve araç ücreti dahildir.
5. Tarifenin 3 maddesi uyarınca ilimizde lisanslı yediemin deposu bulunmadığından yediemin ücreti %80 üzerinden hesaplanır.
*Taşınır malların için tespit edilen değerinin binde 1’İ oranında – taşınır malların kapladığı alan 2 Metre küpün üzerinde olması halinde oran binde 2 olur. Taşınır mallar için 6 aylık yediemin ücreti ile 200,00.TL. (Teslim ve Posta Masrafının) peşin olarak alınması.
*Yediemin ücreti ve masraflar alınmadan muhafaza işlemlerinin yerine getirilmemesi, muhafaza ve yediemin ücretleri alınmadan yapılacak muhafaza işlemlerinden doğan hak kayıplarından işlemi yapan personelin sorumlu olacağının unutulmaması.
TAHLİYE
Taşınmazın tahliyesi esnasında tahliye edilen malları borçlu kendisi çıkartmaz ve icra kanalıyla tahliye yapılmak zorunda kalınırsa tahliye edilen malların nelere ilişkin olduğunu mutlaka yazınız.
İ.İ.K.nun 26 mad.gereğince tahliye edilen mallar öncelikle borçlu hazırsa borçluya, değilse vekiline, aile üyelerinden birine veya işyeri ise müstahdemlerinden reşit olanlardan birine, bunlarda yoksa alacaklıya ve ya vekiline, alacaklı veya vekili tarafından da mallar teslim alınmaz ise masrafı peşin olarak alacaklı tarafından karşılanmak üzere yediemin deposunda muhafaza altına alınır.
Tahliyeye konu malların yediemin deposuna çekilmesi halinde yediemin ücretinin belirlenmesi amacıyla tahliye edilen malların değer tespitinin de yapılarak tutanağa yazılması gerekmektedir.
Tahliye işlemi sonrasında alacaklının kabul etmesi halinde anahtar alacaklıya mevcut haliyle veya çilingir vasıtasıyla kilidin değiştirilmesi suretiyle de teslim edilebilir.
Tahliyeye konu yerde 3. Bir şahıs bulunur ise (Borçlunun eşi, ikinci dereceye kadar yan ve kayın hısımları ve iş ortakları ile borçluya tabi olarak oturdukları anlaşılan kişiler 3.kişi sayılmazlar) takibe konu kira sözleşmesinden önceki bir tarihten önce burayı işgal ettiğini belgeler veya icra memuru tarafından mahallinde yapılacak araştırma ile bu husus teyit edilirse, İcra memuru tahliyeyi 3 gün erteleyerek durumu derhal İcra Mahkemesine bildirir. Tahliye işleminin icra Müd. Vasıtasıyla gerçekleştirilmesi halinde alınacak harçlar ;
a. Maktu Cezaevi Yapı Harcı
b. Bir yıllık kira bedeli üzerinden %2,27 Tahsil Harcı.
c. Tahliye Mahkeme Kararına dayanıyorsa Yerine Getirme Harcı
HACZE GİDİLECEK VASITALAR
Hacze çıkan Müdür, Müdür Yardımcısı veya personel ATGV araçları ile hacze çıkmaya özen gösterecek, ATGV’de araç bulunmadığının yazılı olarak bildirilmesi halinde, hakkaniyet ilkeleri de dikkate alınarak, taksi durağından çağrılacak araç ile hacze gidilecektir.
Ticari araçla hacze çıkılması halinde ücret takdirinde taksimetre ücretleri dikkate alınacak, bekleme süreleri halinde ise hakkaniyet çerçevesinde ücret takdir edilecek ve bu husus tutanağa yazılacaktır.
HACİZ MAHALLİNDE İFLAS ERTELEME KARARININ SUNULMASI
Haciz mahallinde iflas erteleme kararı veya iflas erteleme nedeniyle tedbir kararının sunulması halinde, öncelikle iflas erteleme kararında hangi tarihte verildiğine, karar tarihinin üzerinden 1 yıllık sürenin geçip geçmediğini ve ayrıca tedbir kararının neye ilişkin olduğunu mutlaka kontrol ederek, bu hususları haciz tutanağına geçiriniz. İflas Erteleme nedeniyle tedbir kararı verilmiş ise açıkça yazmıyorsa ihtiyati haciz kararının infazını yani ihtiyati haciz nedeniyle haciz yapılmasına engel değildir. Ancak muhafaza işlemi yapılamaz.
İSTİHKAK
İstihkak Nedir?
Haczedilen bir mal üzerinde, alacaklı ve borçlu dışındaki bir 3.kişi tarafından, mülkiyet veya rehin hakkı gibi bir hak sahibi olduğunun ileri sürülmesine istihkak iddiası denir.
Kural olarak bir taşınırı elinde bulunduran kimse onun maliki sayılır. Borçlunun adreslerinde haciz işlemi yapılırken, borçlunun adresinde bulunan, aslında 3.kişiye ait olan mallarda haczedilmiş olabilir.
Örneğin ; Borçlunun adresinde bulunan temizlik robotunun, aslında komşusuna ait olduğu, borçlunun halılarını yıkamak için ödünç aldığı iddiasında bulunmak. İstihkak iddiasında bulunulması bu malın haczedilmesine engel değildir.
*Bir mal borçluya ait bir yerde, borçlunun evinde, dükkanında, yazıhanesinde haczedilmiş ise, borçlunun elinde haczedilmiş kabul edilir.
*Borçlu ile istihkak iddiasında bulunan 3.kişinin hacizli malı birlikte elinde bulundurmaları halinde bile, haczedilen mal borçlunun elinde sayılır.
Bu tür malların çekişmeli mallar olması ve 3.şahsın istihkak iddiasında bulunması ve haklı çıkması halinde mahcuz üzerindeki haczin kaldırılması söz konusu olacağından bu malların haczi en son yani başkaca hacze kabil mal bulunmaması veya haczedilen malların borcu karşılamaya yetmemesi halinde haczedilmesi daha uygundur.
ÖNEMLİ!!! : İstihkak iddiasının çözümlenebilmesi için öncelikle gelinen adresin borçluya mı yoksa 3.kişiye mi ait olduğunu tespit edilmesi gerekmektedir. Bunun için öncelikle gelinen adresin tebligat adresi olup olmadığına bakılmalıdır. Haciz yapılan adres borçlunun ödeme emri tebliğ edilen adresi ise ya da haciz sırasında borçlu hazır ,ise veya haciz mahallinde bulunan evrak, eşya vs.’den o yerin borçluya ait olduğu anlaşılıyorsa, böyle bir durumda haciz mahallinde 3.kişi de bulunsa bile haciz işlemi 96 – 97 maddeleri dikkate alınarak yapılacaktır.
Ayrıca yukarıda yazılı hususların bulunmaması halinde gelinen adresin yukarıda yer alan evrak araştırmaya ilişkin hükümler de dikkate alınarak yapılacak evrak araştırması ve çevreden yapılacak soruşturmalar ile birlikte belirtilen adresin borçluya ait olduğu tespit edildikten sonra bu adreste yapılacak haciz işlemi de İİK.nun 96 – 97 maddesine göre çözülecektir.
Yerleşik Yargıtay kararlarına göre İcra Müdürünün gösterilen adreste haciz işlemi yapmaktan kaçınma yetkisi bulunmamaktadır. İcra Müdürün yetkisi haciz mahallinde bulunan malın hacze kabil olup olmadığına yöneliktir. Bu nedenle alacaklı veya vekili tarafından gösterilecek ve beyanı açıkça tutanağa yazılmak suretiyle belirtilen adreste haciz işlemi için bulunulabilir.
*Belirtilen adreste borçluya tebligat yapılamaması veya yapılacak araştırmalarda adresin borçluya ait olduğunun tespit edilememesi halinde alacaklı tarafça haciz yapılması konusunda ısrarlı davranılması ve orada yer alan malların borçluya ait olduğunun iddia edilmesi halinde, bu husus açıkça tutanağa yazılarak İİK.nun 99 mad. Gereğince istihkak iddiası değerlendirilmesi ve alacaklı vekiline istihkak iddiası konusunda dava açmak üzere 7 günlük süre verilmesi gerekmektedir.
*Talimat dosyalarında ana dosyanın Müdürlüğümüzde bulunmaması nedeniyle istihkak iddiasında bulunulması halinde bu beyanlar ve iddialar tutanağa yazılması ve istihkak konusunda herhangi bir madde hükmüne yer vermeden istihkak iddiasının değerlendirilmesi Esas İcra Müdürlüğüne bırakılmalıdır. Taraflara herhangi bir süre verilmemelidir.
a) Haczedilen malların borçlunun elinde bulunması (İİK. 96 -97)
Borçlunun elinde bulunan bir mal haczedilirken, borçlu o malı başkasının mülkü veya rehni olarak gösterir veya 3.kişi tarafından bu iddia ileri sürülür ise, öncelikli olarak bu kişilerin kimlik bilgilerini tespit ediniz, bu kişiler tarafından kimlik bilgilerin ibraz edilmemesi halinde beyanlarını dikkate almayınız, bu kişiler tarafından kimlik bilgileri ibraz edildikten sonra iddiaları hemen haciz tutanağına geçirilir. Ve ayrıca bu iddialarını destekler belgeleri varsa bu belgeler birer sureti alınarak haciz tutanağına eklenir.
İstihkak iddiaları tutanağa geçirildikten sonra haciz mahallinde bulunan alacaklı veya vekili ile varsa borçlu veya vekilinin bu istihkak iddiasına karşı beyanlarını mutlaka tutanağa geçirmeniz gerekmektedir.
b) Haczedilen malların borçlu ile 3.kişinin birlikte elinde bulundurması (İİK.nun 97/A)
*Borçlu ile istihkak iddiasında bulunan 3.kişinin hacizli malı birlikte elinde bulundurmaları halinde bile, haczedilen mal borçlunun elinde sayılır.
*Borçlu ile istihkak iddiasında bulunan 3.kişinin hacizli malı birlikte elinde bulundurmaları halinde bile, haczedilen mal borçlunun elinde sayılır.
c) Malların 3.kişinin elinde bulunması (İİK 99)
Haczedilen şey, borçlunun elinde olmayıp da üzerinde mülkiyet veya diğer bir ayni hak iddia eden üçüncü kişi nezdinde bulunursa, bu kişi yedieminliği kabul ettiği takdirde bu mal muhafaza altına alınmaz. İcra müdürü, üçüncü kişi aleyhine icra mahkemesinde istihkak davası açması için alacaklıya yedi gün süre verir.
Haciz işlemine konu yerde borçlunun hazır bulunmaması veya dosyada daha önce bu adreste hiçbir işlem yapılmaması veya adreste yapılan evrak incelemesinde borçluya ait herhangi bir şeye rastlanılmaması durumlarını göz önünde tutunuz.
*İstihkak iddiasında bulunulması halinde, istihkak iddiasına ilişkin taraflara bildirim ve mahkemece verilecek kararın bir suretinin gönderilmesi için ;
1) İstihkak iddiasında bulunan 3.kişi ise ve taraflar hazır değilse ; 54,00.TL.
2) İstihkak iddiasında bulunan ve taraflardan biri hazır ise ; 38,00.TL. posta
2) İstihkak iddiasında bulunan ve taraflardan biri hazır ise ; 38,00.TL. posta
masrafının alınmasına dikkat edilmesi.
*İstihkak iddiasında bulunulması halinde alacaklı ve borçlu hazır ise mutlaka bu kişilerin istihkak iddiasına ilişkin beyanlarının alınması.
*Mülkiyeti Muhafaza Sözleşmesine Dayanılarak İstihkak İddiasında Bulunulması
Mülkiyeti Muhafaza Sözleşmesine ile satılmış olan taşınır malların henüz alıcının satış bedelinin tamamını ödeyerek malik duruma gelmediği dönemde istihkak iddiası için şu ihtimaller ortaya çıkabilir ;
a) Mülkiyeti muhafaza koşuluyla satılan malın, alıcının alacaklıları tarafından haczedilmesi halinde yani henüz satış bedelinin tamamı satıcıya ödenmeden, alıcıya mülkiyeti muhafaza sözleşmesiyle satılıp teslim edilmiş olan mal, alıcının alacaklıları tarafından haczedilirse, gerek satıcı ve gerekse alıcı (borçlu) “haczedilen bu taşınırın mülkiyetinin borçluya geçmemiş olduğu” belirterek istihkak iddiasında bulunabilir.
b) Mülkiyeti muhafaza koşuluyla satılan malın, satıcı tarafından haczedilmesi mülkiyeti muhafaza koşuluyla satıp alıcıya teslim ettiği malı, satıcı da ister taksit alacağı ister başka bir alacağı için haczettirebilir. Böyle hareket etmekle, satıcı mülkiyeti muhafaza sözleşmesinden vazgeçmiş sayılır.
c) Mülkiyeti muhafaza koşuluyla satılan malın satıcının alacaklıları tarafından haczedilmesi halinde, alıcı taksit borçlarını düzenli ödüyor ise, haciz koyduran 3.kişi sadece “ödemekte olan taksitlerin kendilerine ödenmesini” isteyebilir.
*Finansal Kiralama Konusu Malların Haczi Halinde İstihkak İddiası
Finansal kiralama konusu mallar kiralayan tarafından haczedilemez. (Finansal Kiralama Kanunu 13) Bu nedenle böyle bir durumda kiracı bu yönde istihkak iddiasında bulunabilir.
Finansal kiralama konusu malların kiralayanın alacaklıları tarafından haczettirilmesi halinde, kiralayan ya da kiracı tarafından İcra Mahkemesine şikayet yoluyla hacizlerin kaldırılması istenebilir. Çünkü finansal kiralama konusu mallar, sözleşme süresince haczedilemez. (Finansal Kiralama Kanunu 20)
*Ortağın Borcundan Dolayı Şirket Mallarının Haczi Nedeniyle İstihkak İddiası
6102 sayılı TTK.nun 133 maddesinde, Ticari Şirketlerde ortakların kişisel borçlarından dolayı şirket mallarının hangi hallerde müracaat edilebileceği düzenlenmiştir. Buna göre,
a) Şahıs Şirketlerinde : Bir şahıs şirketi devam ettiği sürece ortaklardan birinin kişisel alacaklısı, hakkını şirketin bilançosu gereğince o ortağa düşen kar payından ve şirket fesholunmuşsa tasfiye payından alabilir. Henüz bilanço düzenlenmemişe alacaklı bilançonun düzenlenmesi sonucunda borçluya düşecek kar ve tasfiye payı üzerine haciz koydurabilir. Ayrıca alacaklılar, şahıs şirketlerinde alacaklarını, borçlu ortağın şirketten olan diğer alacaklarından da alabilme ve bunun için haciz yaptırabilme yetkisine haizdir.
b) Sermaye Şirketlerinde : Sermaye şirketlerinde alacaklılar, alacaklarını, o ortağa düşen kar veya tasfiye payından almak yanında, borçlularına ait olan senede bağlanmış veya bağlanmamış, İİKnın taşınırlara ilişkin hükümleri uyarınca haczedilmesi ve paraya çevrilmesini isteyebilir. Haciz istek üzerine pay defterine işlenebilir.
Fiili Haciz İşlemlerinde dikkat edilmesi gereken belli başlı hususlar yukarıda belirtilmiştir. Bu hususlara ilgililer tarafından gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerekmekte olup, bu hususlara dikkat edilmemesinden kaynaklanan sorunlarda ve eksikliklerden dolayı işlem yapan personel sorumlu olacaktır. İş bu tutanak ilgililere tebliğ hükmündedir.