T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : 2022/13076
KARAR NO: 2023/5055
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 18.10.2022
NUMARASI : 2022/1958-2022/1817
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- HMK’nın 332. maddesi uyarınca yargılama giderlerine, bu kapsamda harca ilişkin hususlarda mahkemece re’sen karar verilir.
Karar-ilam harcı harçtan muaf olmamak koşulu ile davayı kaybeden tarafa yükletilmesi gereken bir harç türü olup, diğer yargılama giderlerine katılarak kabul/redde göre oranlanamaz.
Davanın kısmen kabulü halinde dahi davacıya harç yükletilemez.
Açılan davada davalının/davalıların tamamının harçtan muaf olduğu hallerde davanın kabul yada kısmen kabulüne karar verildiğinde karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masraflarına ilişkin olarak;
“–Davalı/davalılar harçtan muaf olduğundan davalı/davalılar aleyhine harca hükmedilmesine yer olmadığına,
– Davacının yatırdığı başvuru harcı, peşin harcın karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine “ şeklinde karar verilmelidir.
Harç masrafları yargılama giderlerine katılarak harçtan muaf olan davalı/davalılara yükletilemez.
Davada harçtan muaf olan davalının yanında harçtan muaf olmayan davalı/davalılar var ise karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masrafları harç masrafının kabul redde göre oranlanmayacağı gözden kaçırılmadan harçtan muaf olmayan davalı/davalılara yükletilmelidir.
Kanun yoluna başvuruya ilişkin harçlarda da hukuki durum aynıdır.
Ayrıca hüküm kurulurken tereddüt ve çelişki yaratılmamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak hüküm kurulurken 6001 sayılı Yasa’nın 12. maddesi uyarınca harçtan muaf olan davacı T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü’ne davalı tarafın yatırdığı istinaf başvuru harcının yargılama giderlerine katılarak harç yükletilmesi hatalı olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesinin 18.10.2022 tarih ve 2022/1958 E. 2022/1817 K. sayılı kararının, hüküm fıkrasının, 3 numaralı bendinin istinaf harcına ilişkin ilk paragrafı ile yargılama giderine ilişkin ikinci paragrafının hükümden çıkartılarak, yerine;
“-Davacı T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü harçtan muaf olduğundan davalının yatırdığı tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davalıya iadesine,
– Davalının yaptığı harçlar hariç 86,00 TL istinaf başvuru masrafının davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, ” paragraflarının yazılmasına, Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370/2. maddesi uyarınca bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 18.09.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.