T.C.
ADALET BAKANLIĞI
İcra İşleri Dairesi Başkanlığı
Sayı : 86420598-242/4991 29.05.2023
Konu : KDV Beyannameleri
DAĞITIM YERLERİNE
İcra daireleri aleyhine kesilen usulsüzlük cezalarının iptaline ilişkin Bakanlığımız Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünce takip edilen davaların incelenmesi neticesinde, bir kısmının yapılan ihale nedeniyle ödenmesi gereken katma değer vergisinin süresi içerisinde yatırılmadığından bahisle kesilen usulsüzlük cezalarına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun “Artırma hazırlık tedbirleri” başlıklı 114’üncü maddesinin son fıkrasında “İhalenin kesinleşmesi üzerine taşınırın ihale alıcısına teslimi veya sicile kayıtlı malın ihale alıcısı adına tescili, damga vergisi ve katma değer vergisinin yatırılmasından sonra gerçekleştirilir.” hükmüne,
“İhale bedelinin ödenmesi ve malın teslimi” başlıklı 118’inci maddesinin ikinci fıkrasında “Satılan mal, ihale kesinleşmeden teslim olunmaz ve resmî sicilde alıcı adına tescil edilmez.” hükmüne yer verilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Mükellef” başlıklı 8’inci maddesinde “1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar,
…
ç) Müzayede mahallerinde yapılan satışlarda bu satışları yapanlar,” şeklinde düzenlenmiştir.
3065 sayılı Kanun’un “Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde “Vergiyi Doğuran Olay:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması,
…
Anında meydana gelir.” hükmüne yer verilmiştir.
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “I- Mükellefiyet” bölümünün “B. Verginin Konusu ile İlgili Çeşitli Hususlar” üst başlıklı “6. Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar” başlıklı “6.2.2. Verginin Beyanı ve Ödenmesi” kenar başlıklı “İcra dairelerince müzayede mahallinde yapılan satışlar nedeniyle hesaplanan KDV, ilgili mevzuatı uyarınca en geç bedelin tahsil edildiği günü izleyen günün mesai saati bitimine kadar vergi dairesine beyan edilip aynı süre içinde ödenir.
Satışa ait KDV’nin bu süre içinde beyan edilerek ödenmemesi halinde, teslim gerçekleştirilmez.
Bu işlem sırasında her bir satışa ait bilgileri içeren ve bu Tebliğ ekinde örneği yer alan (EK:1) 5 No.lu KDV Beyannamesi kullanılır. Bu beyanname, satışı gerçekleştiren icra dairesi yetkilisi tarafından imza, tarih ve mühür kullanılmak suretiyle onaylanır. Her bir satışa ait KDV’nin tahakkukuna esas olmak üzere düzenlenen bu belgenin bir örneği ile vergi dairesi makbuzu, mükellef tarafından 213 sayılı Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri çerçevesinde saklanır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 30 Aralık 2007 tarihli ve 26742 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2007/13033 sayılı “Güncel KDV Oranları Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar” ile ekli (I) sayılı ve (II) sayılı listelerde yer alan teslim ve hizmetler için katma değer vergisi alınacağı belirtilmiştir. Katma değer vergisi oranları (I) sayılı listede yer alan mal ve hizmetler için yüzde 1, (II) sayılı listede yer alan mal ve hizmetler için yüzde 8 , bu listelerde belirtilmeyen hâllerde ise yüzde 18 olarak düzenlenmiştir.
İcra dairelerince yapılan satışlarda, müzayede mahali olması nedeni ile KDV alınması gerekmektedir. Bununla birlikte ihale başlangıç bedeli KDV dahil edilmeksizin belirlenerek mahcuz satışa çıkarılmakta, ihale neticesinde en yüksek teklifi vererek malı almaya hak kazanan ihale alıcısının vermiş olduğu teklif miktarına da KDV dahil edilmemektedir. İhaleye itiraz edilmemesi veya ihaleye yapılan itirazın kesin olarak sonuçlanması neticesinde mal teslim edilmekte, ihale kesinleşmeden teslim işlemi gerçekleştirilmemektedir. İcra dairelerinde yapılan ihaleler nedeniyle alınması gereken KDV’nin teslime hak kazanılması ile birlikte tahsili mümkün hâle gelmekte olup ihale bedeli üzerinden ayrıca KDV hesaplanmaktadır.
İcra satışlarında ihale bedelinin tahsili ile KDV’nin tahsili farklı zamanlarda gerçekleşmektedir. Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde belirtilen “en geç bedelin tahsil edildiği günü izleyen günün mesai saati bitimine kadar vergi dairesine beyanname verilmesi gerektiği” yönündeki düzenlemede yer alan “tahsil edilen bedel” ibaresinden anlaşılması gereken ihale bedeli olmayıp ihalenin kesinleşmesi sonrasında teslim işlemi yapılırken ihale katılımcısından alınması gereken katma değer vergisidir.
KDV’nin tahsil edilebilir hâle gelmesi durumunda icra dairelerince mükellef sıfatıyla satışa ait Katma Değer Vergisi Beyannamesi düzenlenmektedir. Beyannamenin 11’inci maddesinde yer alan “bedelin tahsil edildiği tarih” ifadesi ile kastedilen yukarıda izah edildiği üzere ihale katılımcısından alınması gereken KDV bedelinin tahsil edildiği tarih olup, uygulamada bu maddenin doldurulması sırasında ihale bedelinin tahsil edildiği tarihin yazılmış olması beyannamenin yanlış doldurulması sonucunu doğurmaktadır. İhale bedelinin tahsil edildiği tarihin KDV’nin tahsil edildiği tarihten daha önceki bir tarih olması nedeniyle de vergi dairelerince özel usulsüzlük cezaları kesilebilmektedir.
Bu itibarla; beyannamenin doldurulması sırasında ihale alıcısı tarafından KDV’nin yatırılması amacıyla icra dairesine müracaat edildiği tarihin veya KDV’nin icra dairesince tahsil edildiği tarihin yazılması, KDV’nin yatırılarak makbuzun icra dairesine sunulması veya ulaşması hâlinde ise süresi içerisinde yatırılıp yatırılmadığı hususuna dikkat edilmesinin fayda sağlayacağı ve icra dairelerine kesilecek cezaların önüne geçeceği düşünülmektedir.
Bilgi edinilmesi ile yazımızın yargı çevresindeki icra dairelerine duyurulmasını rica ederim.