12. Hukuk Dairesi 2019/8804 E. , 2020/5081 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
… 2. İcra Müdürlüğünün 2017/6696 esas sayılı dosya alacaklısının icra mahkemesine başvurusunda; borçlu ile aynı ilama dayalı olarak birbirleri aleyhine icra takibi başlattıklarını, kendi alacağının diğer tarafın alacağından çok daha fazla olduğunu, karşı tarafın takip dosyasındaki borcuna karşılık takas mahsup yapılmasını talep ettiğini, … 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/637 esas ve 2018/302 Karar sayılı ilamı ile “borçlunun … 8. İcra Müdürlüğünün 2017/6809 esas sayılı icra takibinin takas mahsup miktarınca iptaline,“ karar verildiğini, bu karara göre artık takibin iptaline karar verilmiş olduğundan, o dosyadaki borcunun tamamen infaz edilmiş olacağını,buna rağmen diğer dosya alacaklısının kendi başlattığı takibe vekalet ücreti alacağı için devam ederek, kendisinin alacaklı olduğu dosya alacağı üzerine haciz talebinde bulunduğunu, ilgili dosyada takas mahsup sonrası mahkeme kararı ile artık borcu kalmadığını belirterek haczin kaldırılmasını talep ettiği anlaşılmaktadır.
1136 Sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164/son maddesinde; “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti, avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez” hükmüne yer verilmiştir. Ancak vekalet ücreti alacaklıları, vekalet ücretinin takas ve mahsuba konu edilemeyeceği yönündeki yasal haklarından vazgeçebilirler.
… 2. İcra Müdürlüğünün 2017/6696 esas sayılı dosyası üzerinden alacaklı … tarafından borçlu … aleyhine 14/06/2017 tarihinde 2.693.327,69 TL alacağın tahsili amacıyla ilamlı takip başlatıldığı, örnek 4-5 icra emrinin 16/06/2017 tarihinde tebliğ edildiği, takip dayanağı ilamın … 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/05/2017 gün 2017/546 esas 2017/126 karar sayılı ilamı olduğu anlaşılmaktadır.
… 8. İcra Müdürlüğünün 2017/6809 esas sayılı dosyası üzerinden dosya alacaklısı … tarafından borçlu … aleyhine 19/06/2017 tarihinde 318.114,02 TL alacağın tahsili amacıyla ilamlı takip başlatıldığı, takip dayanağı ilamın yine … 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/05/2017 gün 2017/546 esas 2017/126 karar sayılı ilamı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı-alacaklının, takas ve mahsup itirazı ile takibin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen aynı alacak için alınan haciz kararının kaldırılması talebine yönelik şikayeti üzerine; ilk derece mahkemesince; davacı-alacaklının, daha önceden takas ve mahsubunu talep etmiş olduğu alacağının, Avukatlık yasası uyarınca esasen takasa ve mahsuba konu edilemeyeceği, şartlarının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği, davacı-alacaklının, karara karşı istinaf yoluna başvurması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesince, davacının daha önce açmış olduğu … 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/637 esas ve 2018/302 Karar sayılı ilamın, istinaf incelemesi ya da temyiz incelemesi sonucu kaldırıldığı ya da bozulduğuna dair bir iddia ve delil bulunmadığı, bu ilam doğrultusunda, davacı-alacaklının başlatmış olduğu takipte, artık bu ilam içeriğine göre takas ve mahsup miktarınca iptal edilmiş olan borçlusu olduğu (… 8. İcra Müdürlüğünün 2017/6809 esas) dosyası için haciz konulmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile davacının (alacaklının) istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, dosya alacağı üzerine konulan haczin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bölge Adliye Mahkemesi kararına gerekçe olarak gösterilen, davacının açmış olduğu takas ve mahsuba ilişkin, … 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/637 esas ve 2018/302 karar sayılı sayılı kararın hüküm fıkrasında; “1-Davanın kabulüne, davacı …’un … 2. İcra Müdürlüğünün 2017/6696 esas sayılı dosyasındaki alacağı ve … 8. İcra Müdürlüğünün 2017/6809 esas sayılı dosyasındaki borcu ile ilgili takas mahsup işlemi yapılmasına, takas-mahsup işlemi … 2. İcra Müdürlüğünün 2017/6696 esas sayılı dosyasından yapıldıktan sonra … 8. icra müdürlüğünün 2017/6809 esas sayılı icra takibinin takas mahsup miktarınca iptaline,” denilmekle yetinildiği, dolayısıyla ortada herhangi bir hesap yapılmadığı, takas ve mahsup edilebilecek miktarın ne kadar olduğunun tespit edilemediği, takasa konu olabilecek alacağın kapsamının belirsiz olduğu anlaşılmakla; bu doğrultuda hesaplama yapılarak ve de vekalet ücretinin takasa konu edilemeyeceği de nazara alınarak, vekalet ücretinden kalan meblağ varsa ancak bu kısım için takibin iptali gerekecektir. Dolayısıyla davacı-alacaklının başlatmış olduğu … 2.İcra Müdürlüğü 2017/6696 Esas sayılı dosyasındaki alacağına, davalı-borçlu talebi ile (… 8.İcra Müdürlüğü 2017/6809 Esas dosya alacaklısı) talep ettiği alacakların niteliği itibari ile kendi takip alacağı için haciz konulabileceğinden haczin kaldırılmasının bu aşamada yerinde olmadığı, bunun hak kaybına sebebiyet vereceği anlaşılmıştır.
O halde ilk derece mahkemesinin; davalı-borçlunun alacağının, Avukatlık Kanunun’dan kaynaklı olarak takas ve mahsuba konu edilemeyeceğine yönelik gerekçesi yeterli olmamakla beraber, sonuç itibari ile yerinde olduğu anlaşılmış olup, Bölge Adliye Mahkemesince, anılan hususlar gözetilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile, … Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin, 08/05/2019 tarih ve 2019/210 E. 2019/1388 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.